Ondersteunend waterdeel (OWT)

Definitie

Object dat in het kader van de waterhuishouding periodiek gedeeltelijk of geheel met water is bedekt.

inwinningsregels

BGT

Bron: Gegevenscatalogus BGT 1.2

De volgende paragrafen beschrijven op welke wijze land en water zijn gescheiden in de BGT.

Algemeen

De BGT kent vier typen waterdeel: zee; waterloop; watervlakte; greppel, droge sloot.

En twee typen ondersteunend waterdeel: oever, slootkant; slik.

De kruinlijngeometrie wordt bij het ondersteunend waterdeel niet opgenomen. Impliciet is de – niet-waterbegrenzing – van een oever altijd de hoogste kant.

Voor de begrenzing van land en zee maakt de BGT onderscheid in de begrenzing langs de Noordzee enerzijds en die langs de Waddenzee en de Zuidwestelijke delta in Zeeland en Zuid-Holland anderzijds.

Onder waterlopen vallen rivieren, kanalen, beken, sloten en grachten.

Watervlakten zijn meren, plassen, vennen en vijvers. Ook havens vallen in de regel hieronder.

Greppels en droge sloten hebben een functie in de waterhuishouding.

Oevers en slootkanten zijn de delen die enerzijds begrensd worden door de waterlijn en anderzijds door een kant insteek.

Slikken zijn bij laagwater droogvallende delen. Zij komen uitsluitend voor in de Waddenzee en in de Zuidwestelijke delta.

In het algemeen geldt dat zichtbare topografie altijd als begrenzing voorkomt, in de beschreven situaties aangevuld met niet of niet-altijd zichtbare topografische begrenzingen.

Noordzee

Voor de begrenzing van terrein en water langs de Noordzee gebruikt de BGT de UNCLOS-basislijn. Deze basislijn valt onder verantwoording van de Dienst der Hydrografie van het ministerie van Defensie. Deze dienst voert deze taak uit op basis van het Zeerechtverdrag van de Verenigde Naties uit 1982 "United Nations Convention on the Law of the Sea (UNCLOS)". Dit verdrag regelt de rechten die staten hebben op zee en de manier waarop buurstaten deze rechten begrenzen. Centraal in dit verdrag staat de basislijn, die het verloop van de kust definieert.

De Nederlandse basislijn is een combinatie van normale basislijnen en rechte (‘getrokken') basislijnen. In tegenstelling tot de normale basislijn, zijn de rechte basislijnen onveranderlijk en bij Nederlandse wet vastgesteld. De rechte basislijnen vormen de af­sluiting van zeegaten, en daarmee de begrenzing tussen de territoriale zee en de binnenwateren.

Sluit de basislijn een waterdeel af zoals onder meer van de Westerschelde, Nieuwe Waterweg en Waddenzee, dan vormt de basislijn de begrenzing van dat waterdeel met de Noordzee.

Actualiteit

Een of enkele keren per jaar publiceert de Dienst der Hydrografie een nieuwe UNCLOS-basislijn. De dienst maakt gebruikers attent op deze wijzigingen, onder meer via de eigen website en via een mailing per e-mail.

Strand

Langs de Noordzee bezit het onbegroeid terreindeel grenzend aan de basislijn het fysiek voorkomen ‘zand'.

Aan de ‘landzijde' wordt het strand altijd begrensd door zichtbare topografie, zoals de overgang naar de duinen bestaande uit een hek of duinvoet. In het geval een kunstmatige aangelegde waterkering aanwezig is, zoals bij de Hondsbossche Zeewering, bestaat de begrenzing uit kademuur of walbescherming.

Waddenzee en Zuidwestelijke delta

In deze wateren is altijd een kunstmatig aangelegde waterkering aanwezig in de vorm van een kademuur of walbescherming. Deze vormen altijd een begrenzing voor de BGT.

Daarnaast worden in deze wateren peilingen verricht voor het Lowest Astronomical Tide (LAT). Als de ligging daarvan beschikbaar is voor de BGT vormt het de scheiding tussen het waterdeel en het ondersteunend waterdeel type slik. Ontbreekt het LAT dan vormt de kunstmatige waterkering de scheiding tussen terrein en water.

Rivieren

In de BGT komt bij rivieren of een begrenzing voor in de vorm van een kademuur of walbescherming, of een oever. Van nature komt er een variabel peil voor. In de grote, bevaarbare rivieren hanteert Rijkswaterstaat hier een peil met de naam Overeengekomen Lage Rivierwaterstand (OLR). Als een presentatie van dit peil beschikbaar is, vormt het voor de BGT de begrenzing van waterdeel met ondersteunend waterdeel type oever. Bij het ontbreken van het OLR vormt het laagste streefpeil, eveneens onder verantwoording van Rijkswaterstaat, deze begrenzing. Is de ligging van een peil niet beschikbaar voor de BGT dan vormt de kunstmatige waterkering de scheiding tussen terrein en water.

Meren

Bij meren komen kunstmatig aangelegde waterkeringen voor in de vorm van een kademuur of walbescherming, soms is er sprake van een oever. Als een kunstmatige waterkering aanwezig is in de vorm van een kademuur of walbescherming vormt dit de begrenzing van terrein en water. Bij het ontbreken daarvan vormt het object begrensd door waterlijn en de bovenzijde van een herkenbare insteek een ondersteunend waterdeel type oever/slootkant.

In meren wordt een streefpeil beheerd door bemalen en/of spuien. Als de ligging van een peil bekend is en de horizontale afstand tussen een herkenbare insteek bedraagt 1m of meer dan ontstaat in de BGT een ondersteunend waterdeel van het type oever. Waar sprake is van meerdere streefpeilen, wordt uitgegaan van het laagste niveau of ondergrenspeil.

Overige waterlopen en -vlakken

Hier geldt onderstaand stroomdiagram. Als kant water de begrenzing van objecten vormt, geldt dat dit een presentatie is van het laagst mogelijke streefpeil ter plaatse. Als de horizontale afstand tussen waterlijn en de bovenkant van een herkenbare insteek 1m of meer bedraagt dan ontstaat in de BGT een ondersteunend waterdeel van het type oever/slootkant.

Stroomdiagram waterlopen

type

Definitie

Specificatie van het soort Water.

oever, slootkant

Definitie

De strook land die in direct contact staat met water, inclusief het gebied tussen de hoogwaterlijn en laagwaterlijn.

Verplicht?

Ja, verplichte inhoud BGT.

Voorbeeld

B en E:

OndersteunendWaterdeel	Attribuutwaarde	Opmerkingen
type	oever, slootkant
relatieveHoogteligging	0

A: wegdeel, rijbaan: lokale weg, open verharding C: scheiding, kademuur. D: waterdeel, waterloop.

slik

Definitie

Buitendijks aangeslibde, onbegroeide grond die bij vrijwel elk hoogwater onderloopt.

Verplicht?

Ja, verplichte inhoud BGT.

Voorbeeld

OndersteunendWaterdeel	Attribuutwaarde	Opmerkingen
type	slik
relatieveHoogteligging	0